Αναβίωση των Αγώνων

α. Η ιδέα της αναβίωσης των Ολυμπιακών αγώνων

       Οι αρχαίοι Ολυμπιακοί αγώνες ήταν σύμβολο της ενότητας όλων των ελληνικών πληθυσμών και υπήρξαν πάντοτε αντικείμενο θαυμασμού, ιδιαίτερα από την αναγέννηση και μετά που ο αρχαίος ελληνικός πολιτισμός μελετήθηκε ευρέως από Ουμανιστές και Έλληνες  Λόγιους. Πολλοί ξένοι περιηγητές τον 18^ο και 19^ο αιώνα στην ερειπωμένη και θαμμένη στο χώμα Ολυμπία εκδήλωναν το θαυμασμό και τη συγκίνησή τους μπροστά στα αθλητικά ιδεώδη της αρχαίας Ελλάδας.

    Στο νεοσύστατο ελληνικό κράτος στις αρχές του 19^ου αιώνα εκδηλώθηκε η επιθυμία από αρκετές πλευρές για αναβίωση των Ολυμπιακών αγώνων. Το 1838 ο δήμος Λετρίνων στην αρχαία Ολυμπία πρότεινε την τέλεση σύγχρονων Ολυμπιακών αγώνων ανά τετραετία στον Πύργο Ηλείας. Ο Αλέξανδρος Σούτσος με την ποίησή του έστειλε το μήνυμα της αναβίωσης των Ολυμπιακών αγώνων ανακαλώντας τον ένδοξο και ειρηνικό χαρακτήρα τους.

 

β. Προδρομικές προσπάθειες αναβίωσης – Τα  «Ολύμπια»

      Το 1856 ο Ευάγγελος Ζάππας εμπνευσμένος από την ιδέα του Αλέξανδρου Σούτσου να αναβιώσουν οι Ολυμπιακοί αγώνες πρότεινε  τη διοργάνωση σύγχρονων Ολυμπιακών αγώνων αναλαμβάνοντας την επιχορήγησή τους. Τελικά αποφασίστηκε από την κυβέρνηση η μικτή διοργάνωση μιας έκθεσης αγροτικών, βιομηχανικών προϊόντων και εικαστικών  έργων με αθλητικούς αγώνες. Η διοργάνωση αυτή ονομάστηκε  «Ολύμπια» και πραγματοποιήθηκε στην  Αθήνα τέσσερις φορές: το 1859, το 1870, το 1875 και το 1888. Για τις ανάγκες της έκθεσης ανεγέρθηκε το Ζάππειο Μέγαρο και για τις αθλητικές συναντήσεις από τα Β΄ Ολύμπια ανακαινίστηκε πρόχειρα το Παναθηναϊκό Στάδιο. Στα Β΄ Ολύμπια καθορίστηκε ο Όρκος των αθλητών και ακούστηκε για πρώτη φορά Ολυμπιακός Ύμνος.    Οι διοργανώσεις αυτές, που γνώρισαν και επιτυχίες και αποτυχίες, προετοίμασαν το έδαφος για την οριστική ανασύσταση των Ολυμπιακών αγώνων και τη διοργάνωση της Α΄ Ολυμπιάδας στην Αθήνα το 1896, μετά τις τελεσφόρες πρωτοβουλίες του Γάλλου Πιερ ντε Κουμπερτέν και του Έλληνα συγγραφέα Δημητρίου Βικέλα.

γ. 1896,  Η αναβίωση των Ολυμπιακών αγώνων

Πιερ Ντε Κουμπερτέν (1863-1937)

   Μίααπό τις μεγάλες προσωπικότητες του Ολυμπιακού Κινήματος είναι ο Γάλλος βαρώνος Πιερ Ντε Κουμπερτέν.  Ο Γάλλος παιδαγωγός και οραματιστής πίστευε ότι ο αθλητισμός μπορούσε να αποβεί σπουδαίο μέσο για την αναμόρφωση της παιδείας, καθώς και ότι η διεξαγωγή διεθνών αθλητικών αγώνων θα διευκόλυνε να επικρατήσει ειρήνη και κατανόηση ανάμεσα στους λαούς. Γι αυτό και επέμεινε στη σημασία της αναβίωσης των Ολυμπιακών Αγώνων και της διοργάνωσής τους με διεθνή πλέον χαρακτήρα.

Δημήτριος Βικέλας (1835-1908)

    Στο συνέδριο της Σορβόννης ως εκπρόσωπος του Πανελληνίου Γυμναστικού Συλλόγου συμμετείχε ο συγγραφέας Δημήτριος Βικέλας, που ζούσε τότε στο Παρίσι, ο οποίος πρότεινε να πραγματοποιηθούν οι Διεθνείς Ολυμπιακοί Αγώνες στην Αθήνα. Η πρότασή του έγινε δεκτή με ενθουσιασμό. Ο Δημήτριος Βικέλας υπήρξε ο πρώτος Πρόεδρος της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής με Γενικό Γραμματέα τον Πιερ ντε Κουμπερτέν.                 

Οι συνθήκες στην Ελλάδα

   Το ελληνικό κράτος βρισκόταν σε άθλια οικονομική κατάσταση ενώ η Αθήνα δε διέθετε καμία αθλητική υποδομή. Η κυβέρνηση δήλωσε ότι δεν υπήρχε καμία δυνατότητα να χρηματοδοτήσει τους αγώνες. Ωστόσο ο ελληνικός λαός ήταν αποφασισμένος να πραγματοποιηθούν οι πρώτοι Ολυμπιακοί αγώνες στην Αθήνα. Πολύ σύντομα συγκεντρώθηκε από εισφορές ένα μέρος των απαιτούμενων χρημάτων.

Γεώργιος Αβέρωφ (1818-1896)

  Το αρχαίο Στάδιο είχε διαρρυθμιστεί για τα Ολύμπια, αλλά η κατάστασή του δεν επέτρεπε να φιλοξενήσει επίσημους διεθνές αγώνες. Έτσι η Ελληνική Οργανωτική Επιτροπή ζήτησε τη βοήθεια του εθνικού ευεργέτη Γεώργιου Αβέρωφ, ο οποίος δέχτηκε να αναλάβει την τεράστια δαπάνη για την αποπεράτωση του Σταδίου και την επιμαρμάρωσή του. Οι οικοδομικές εργασίες άρχισαν αμέσως (1894). Αναμαρμαρώθηκε η σφενδόνη και οι πρώτες σειρές των εδωλίων, ενώ στην υπόλοιπη έκταση των κερκίδων τοποθετήθηκαν ξύλινα εδώλια. Το έργο της αποκατάστασης του σταδίου ολοκληρώθηκε μόλις στα 1900.